Olej z ostropestu właściwości i zastosowanie
charakteryzuje się wysoką zawartością kwasu linolowego (około 60%), fosfolipidów, steroli wraz z tokoferolem (witamina E) oraz białka (25 – 30%). Ponadto zawiera kwas oleinowy, magnez, cynk, mangan, selen, cukry i błonnik pokarmowy.
Jest też źródłem sylimaryny, która jest bioflawonoidem o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Sylimaryna jest składnikiem chroniącym przed wirusowym zapaleniem wątroby, czynnikami uszkadzającymi jej komórki, takimi jak: alkohol, metale ciężkie, rozpuszczalniki organiczne, pomaga także w regeneracji komórek wątroby. Działa niczym antidotum po zatruciu muchomorem sromotnikowym. Dodatkowo charakteryzuje się właściwościami przeciwnowotworowymi i przeciwzapalnymi.
Działanie prozdrowotne:
Najistotniejszym działaniem farmakologicznym ostropestu jest jego korzystny wpływ na wątrobę. Wspomaga regenerację komórek oraz zapobiega odkładaniu się w nich kolagenu, tym samym hamując zmiany martwicze. Ponadto chroni wątrobę przed działaniem czynników toksycznych poprzez uszczelnianie błon komórkowych i hamowanie wnikania toksyn do środka. Dodatkowo działa delikatnie żółciopędnie. Warto przeprowadzić taką kurację po długotrwałej antybiotykoterapii, zatruciu alkoholem czy grzybami lub po zapaleniu wątroby. To działanie zawdzięczamy właśnie obecności sylimaryny!
Oprócz tego ostropest wpływa regulująco na proces trawienia, zwiększa wydzielanie soków trawiennych i poprawia apetyt. Tę aktywność możemy przypisać zarówno sylimarynie, jak i związkom goryczkowym, które stymulują układ pokarmowy.
Ostropest działa również przeciwutleniająco, przeciwzapalnie oraz zmniejsza syntezę cholesterolu i utlenianie lipidów, co ma duże znaczenie w zapobieganiu powstawania zmian miażdżycowych. Badania wykazują, że przyjmowanie sylimaryny zwiększa też zdolność regeneracji nerek i zapobiega rozpadowi czerwonych krwinek. Jeden ze związków wyizolowanych z tej rośliny – taksyfolina prawdopodobnie ma korzystny wpływ na leczenie osteoporozy.
Olej z ostropestu w kuchni:
Olej z ostropestu świetnie nadaje się do sosów i dressingów do sałatek oraz surówek. Dodawany może być także do koktajli, jogurtów, owsianek czy jaglanek. Może być dodatkiem do warzyw, zup, twarogów czy też past i makaronów.
Olej z ostropestu właściwości kosmetyczne:
Polecany jest przy oparzeniach słonecznych i trudno gojących się ranach, wspomaga leczenie egzemy, odleżyn, alergii, rumieni oraz zrogowaceń naskórka. Olej z ostropestu może być stosowany w celu wzmocnienia włosów, wówczas olej wciera się w nasadę włosów 2 – 3 razy w tygodniu. Ochrania włosy, nadaje im blask, regeneruje rozdwojone końcówki.
Olej z ostropestu dawkowanie
Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), aby uzyskać optymalne wyniki terapii,powinniśmy przyjmować od 200 do 400 mg sylimaryny dziennie w 2-3 dawkach, co odpowiada mniej więcej 12-15 gramom surowca co stanowi mniej więcej 1 łyżkę stołową oleju dziennie.
Olej z ostropestu przeciwwskazania
Stosując olej z ostropestu trzeba być ostrożnym przy przyjmowaniu leków, ponieważ może on obniżać stężenie oraz skuteczność niektórych leków. W związku z tym zaleca się stosowanie oleju z ostropestu w przerwie dwóch godzin od przyjęcia leku. Ze względu na brak badań, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny skonsultować z lekarzem stosowanie oleju z ostropestu. Nie wskazane jest jego podawanie dzieciom poniżej 12 roku życia, ewentualną decyzję o jego zastosowaniu warto skonsultować z lekarzem pediatrą.
Źródła
- Szczucińska A. et al. Utylizacja odpadu nasion ostropestu plamistego. Olej z ostropestu plamistego jako antyutleniacz. Rośliny oleiste 2003; 24(2): 717 – 724.
- Nurzyńska – Wierdak R. et al. Ostropest plamisty ( Silybum maianum [L.] Gaertn.) - fitochemia i efekty terapeutyczne. Annales Horticulturae 2018; 4: 15 – 32.
- Palomino OM, Gouveia NM, Ramos S, Martín MA, Goya L. Protective effect of silybum marianum and silibinin on endothelial cells submitted to high glucose concentration. Planta Med [Internet]. 2017;83(1-2):97-103
- Zaulet M, Kevorkian SEM, Dinescu S, Cotoraci C, Suciu M, Herman H, Buburuzan L, Badulescu L, Ardelean A, Hermenean A. Protective effects of silymarin against bisphenol A-induced hepatotoxicity in mouse liver. Exp Ther Med [Internet]. 2017;13(3):821
- Bahmani M, Shirzad H, Rafieian S, Raifieian-Kopaei M. Silybum marianum: Beyond Hepatoprotection. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine 2015; 20(4): 292-301.
- Sprouse A.A, van Breemen R.B. Pharmacokinetic Interactions between Drugs and Botanical Dietary Supplements. Drug Metabolism and Disposition [Internet]. 2016;44(2):162-171.
- Palomino OM, Gouveia NM, Ramos S, Martín MA, Goya L. Protective effect of silybum marianum and silibinin on endothelial cells submitted to high glucose concentration. Planta Med [Internet]. 2017;83(1-2):97-103.
- Zaulet M, Kevorkian SEM, Dinescu S, Cotoraci C, Suciu M, Herman H, Buburuzan L, Badulescu L, Ardelean A, Hermenean A. Protective effects of silymarin against bisphenol A-induced hepatotoxicity in mouse liver. Exp Ther Med [Internet]. 2017;13(3):821-8.
- Bahmani M, Shirzad H, Rafieian S, Raifieian-Kopaei M. Silybum marianum: Beyond Hepatoprotection. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine [Internet]. 2015; 20(4): 292-301.
- Sprouse A.A, van Breemen R.B. Pharmacokinetic Interactions between Drugs and Botanical Dietary Supplements. Drug Metabolism and Disposition [Internet]. 2016; 44 (2): 162-171.
- http://www.flowersinisrael.com/Silybummarianum_page.htm.
- Lamer-Zarawska E. i współ., Fitoterapia i leki roślinne, 2012.